Waarschuwing: Na het bekijken van dit stuk, bent u misschien genoodzaakt om naar de dichtstbijzijnde donutwinkel te rijden, waarna u uw vulling van berenklauwen, esdoornbars en ouderwetse glazen eet. Tenminste, dat was het effect dat het stuk op mij had. Er wordt nogal wat over donut gepraat en we zijn gemakkelijk te overtuigen, vooral als het op dessert aankomt.
Echter, Superieure Donuts, een komedie uit 2009 geschreven door Tracy Letts, biedt iets meer dan alleen maar praten.
Tracy Letts, zoon van auteur Billie Letts, is het meest bekend om zijn Pulitzer Prize-winnende spel, Augustus: Osage County. Hij heeft ook geschreven kever en Man uit Nebraska. De bovengenoemde spelen combineren donkere komedie met een nog donkerdere verkenning van de menselijke conditie. Superieure Donuts, is daarentegen lichter. Hoewel het stuk zich verdiept in kwesties van ras en politiek, overwegen veel critici donuts dichter bij een tv-sitcom in plaats van een briljant stuk theater. Sitcom-vergelijkingen terzijde, het spel heeft een levendige dialoog en een laatste act die uiteindelijk opbeurend is, hoewel soms een beetje voorspelbaar.
Stel in het hedendaagse Chicago, Superieure Donuts toont de onwaarschijnlijke vriendschap tussen een down-and-out donut-winkeleigenaar en zijn enthousiaste werknemer, die toevallig ook een aspirant-auteur is met een serieus gokprobleem. Franco, de jonge schrijver, wil de oude winkel bijwerken met gezonde keuzes, muziek en vriendelijkere service. Arthur, de winkeleigenaar, wil echter zijn weg blijven staan.
De hoofdpersoon is Arthur Przybyszewski. (Nee, we hebben niet alleen mijn vingers op het toetsenbord gestampt; zo wordt zijn achternaam gespeld.) Zijn ouders emigreerden vanuit Polen naar de VS. Ze openden de donutwinkel die Arthur uiteindelijk overnam. Donuts maken en verkopen is zijn levenslange carrière geweest. Maar hoewel hij trots is op het voedsel dat hij maakt, heeft hij zijn optimisme verloren voor het runnen van de dagelijkse gang van zaken. Soms, als hij geen zin heeft om te werken, blijft de winkel gesloten. Andere keren bestelt Arthur niet genoeg benodigdheden; wanneer hij geen koffie heeft, vertrouwt de lokale politie op de Starbucks aan de overkant.
Gedurende het hele spel levert Arthur reflecterende oplossingen tussen de reguliere scènes. Deze monologen onthullen verschillende gebeurtenissen uit zijn verleden die zijn heden blijven achtervolgen. Tijdens de Vietnam-oorlog verhuisde hij naar Canada om de tocht te vermijden. In zijn middelbare leeftijd verloor Arthur het contact met zijn jonge dochter nadat hij en zijn vrouw gescheiden waren. Aan het begin van het stuk leren we ook dat de ex-vrouw van Arthur onlangs is overleden. Ook al waren ze uit elkaar geweest, hij wordt diep getroffen door haar dood, en draagt zo bij aan zijn lethargische aard.
Elke crotchety curmudgeon heeft een pollyanna nodig om dingen in evenwicht te brengen. Franco Wicks is de jonge man die de donutwinkel binnenkomt en uiteindelijk Arthur's perspectief opheldert. In de originele cast wordt Arthur geportretteerd door Michael McLean, en de acteur draagt scherp een T-shirt met een yin-yang-symbool. Franco is het yin van Arthur's Yang. Franco komt op zoek naar een baan, en voordat het interview voorbij is (hoewel de jonge man het meeste praat, dus het is geen typisch interview) Franco heeft niet alleen de baan gevonden, hij heeft een aantal ideeën voorgesteld die de op te slaan. Hij wil ook naar boven gaan uit het register en leren hoe de donuts te maken. Uiteindelijk leren we dat Franco niet alleen enthousiast is omdat hij een ambitieuze zakenman is, maar omdat hij enorme gokschulden heeft; als hij ze niet afbetaalt, zorgt zijn bookmaker ervoor dat hij gewond raakt en een paar vingers verliest.
Arthur verzet zich en geeft af en toe een hekel aan Franco's verbetersuggesties. Het publiek leert echter geleidelijk dat Arthur een vrij ruimdenkende, goed opgeleide man is. Wanneer Franco gokt dat Arthur geen tien Afro-Amerikaanse dichters zou kunnen noemen, begint Arthur langzaam en benoemt populaire keuzes zoals Langston Hughes en Maya Angelou, maar dan eindigt hij sterk, rammelt de namen af en maakt indruk op zijn jonge werknemer.
Wanneer Franco Arthur toevertrouwt en onthult dat hij aan een roman heeft gewerkt, wordt een keerpunt bereikt. Arthur is oprecht nieuwsgierig naar het boek van Franco; als hij klaar is met het lezen van de roman, is hij meer geïnteresseerd in de jongeman. Het boek is getiteld "America Will Be" en hoewel het publiek nooit veel leert over het uitgangspunt van de roman, hebben de thema's van het boek een diepe impact op Arthur. Tegen het einde van het stuk is het gevoel van moed en rechtvaardigheid van de hoofdpersoon opnieuw ontwaakt en is hij bereid grote offers te brengen om Franco's fysieke en artistieke leven te redden.