Betekenis achter de zin om het Rubicon over te steken

De Rubicon oversteken is een metafoor, wat betekent dat je een onherroepelijke stap zet die je verbindt aan een specifieke koers. Toen Julius Caesar op het punt stond de kleine rivier de Rubicon over te steken in 49 v.G.T., citeerde hij uit een stuk van Menander om te zeggen:anerriphtho kybos!"of "laat de dobbelsteen werpen" in het Grieks. Maar wat voor soort dobbelsteen wierp Caesar en welke beslissing nam hij?

Voor het Romeinse rijk

Voordat Rome een rijk was, was het een republiek. Julius Caesar was generaal van een leger van de Republiek, gevestigd in het noorden van wat nu Noord-Italië is. Hij breidde de grenzen van de Republiek uit naar het moderne Frankrijk, Spanje en Groot-Brittannië, waardoor hij een populaire leider was. Zijn populariteit leidde echter tot spanningen met andere machtige Romeinse leiders.

Julius Caesar heeft met succes zijn troepen in het noorden geleid en werd gouverneur van Gallië, een deel van het hedendaagse Frankrijk. Maar zijn ambities waren niet tevreden. Hij wilde Rome zelf binnengaan aan het hoofd van een leger. Zoals handelen bij wet verboden was.

Bij het Rubicon

Toen Julius Caesar zijn troepen in januari 49 v.Chr. Vanuit Gallië leidde, pauzeerde hij aan de noordkant van een brug. Terwijl hij daar stond, debatteerde hij over het al dan niet oversteken van de Rubicon, een rivier die Cisalpine Gallië scheidt - het stuk land waar Italië samenkomt met het vasteland en op dat moment bewoond door Kelten - van het Italiaanse schiereiland. Toen hij deze beslissing nam, overwoog Caesar een gruwelijke misdaad te plegen.

Als Caesar zijn troepen vanuit Gallië naar Italië zou brengen, zou hij zijn rol als provinciaal gezag schenden en zou hij zichzelf in wezen een vijand van de staat en de senaat verklaren en een burgeroorlog aansporen. Maar als hij niet zijn troepen naar Italië brengen, zou Caesar worden gedwongen zijn bevel op te geven en waarschijnlijk in ballingschap worden gedwongen, zijn militaire glorie opgeven en zijn politieke toekomst beëindigen.

Caesar heeft zeker een tijdje gedebatteerd over wat te doen. Hij besefte hoe belangrijk zijn beslissing was, vooral omdat Rome een paar decennia eerder al een civiel geschil had ondergaan. Volgens Suetonius grapte Caesar: "Zelfs dan kunnen we terugdringen, maar eenmaal over een bruggetje gaan, en de hele kwestie is met het zwaard." Plutarchus meldt dat hij tijd doorbracht met zijn vrienden "het schatten van de grote kwaden van de hele mensheid die hun doorgang van de rivier zou volgen en de grote bekendheid ervan die zij aan het nageslacht zouden overlaten." 

De teerling is geworpen

De Romeinse historicus Plutarch meldde dat op dit kritieke beslissingsmoment Caesar in het Grieks en met luide stem verklaarde: "Laat de dobbelsteen worden geworpen!" en leidde toen zijn troepen over de rivier. Plutarch geeft de uitdrukking in het Latijn natuurlijk weer als "alea iacta est" of "iacta alea est."

Een dobbelsteen is gewoon een dobbelsteen. Zelfs in de Romeinse tijd waren gokspellen met dobbelstenen populair. Net zoals het vandaag is, wordt je lot beslist zodra je de dobbelstenen hebt gegooid (of gegooid). Zelfs vóór het dobbelstenenland is je toekomst voorspeld. "Laat de dobbelsteen werpen" zelf is een uitdrukking die ongeveer betekent "laat het spel beginnen", en het komt uit een toneelstuk genaamd Arrhephoros ("het fluitmeisje"), een komedie geschreven door de Griekse toneelschrijver Menander in de 4e eeuw voor Christus Menander was een van Caesars favoriete toneelschrijvers. 

Toen Julius Caesar de Rubicon overstak, begon hij een Romeinse burgeroorlog van vijf jaar. Aan het einde van de oorlog werd Julius Caesar tot dictator voor het leven verklaard. Als dictator voorzag Caesar het einde van de Romeinse Republiek en het begin van het Romeinse rijk. Na de dood van Julius Caesar werd zijn geadopteerde zoon Augustus de eerste keizer van Rome. Het Romeinse rijk begon in 31 v.Chr. en duurde tot 476 G.T..

Daarom gooide Caesar de dobbelstenen door de Rubicon in Gallië over te steken en de oorlog te beginnen, niet alleen zijn eigen politieke toekomst te bezegelen, maar de Romeinse Republiek daadwerkelijk te beëindigen en het Romeinse rijk te beginnen..